Bu konuda çok soru sorulduğundan yazma gereği duydum. Bilgisayar programcılarının satmak için yaptıkları programlar gelir vergisinden muaftır. makale alttadır.

GVK-Md.18`e göre Bilgisayar Yazılım Kazancı
muhasebe tarafından Pzt, 24/11/2008 - 12:04 tarihinde gönderildi
Yazılım yada program, genel olarak bilgisayarın bir işlevi yapması için tasarlanmış komutlar zinciridir. Bilgisayara ne yapması gerektiğini söyleyen kurallar dizisidir. Kullanıcılar açısından ihtiyaç duyduğu işlem ve iş akışını istediği formatta ve seri bir şekilde yapmasını sağlayan, komutların oluşturduğu bir sistemdir.

Yazılım yada program, genel olarak bilgisayarın bir işlevi yapması için tasarlanmış komutlar zinciridir. Bilgisayara ne yapması gerektiğini söyleyen kurallar dizisidir. Kullanıcılar açısından ihtiyaç duyduğu işlem ve iş akışını istediği formatta ve seri bir şekilde yapmasını sağlayan, komutların oluşturduğu bir sistemdir.

Genellikle, muhasebe işlemleri, ses ve görüntü işlemleri, çizim programları, antivirüs programları, oyun programları vs. gibi programları içeren uygulama yazılımları  ile işletim sistemleri, aygıt sürücüleri, ağ protokolleri, ağ güvenliği ile ilgili programlar ile derleyicileri içeren sistem yazılımları olarak iki ayrılır.

Söz konusu yazılım veya programlar, belirli bilgisayar dilleri ile bu alanda eğitim görmüş ve ihtisas sahibi olan bilgisayar programcıları tarafından yapılır.

Web programlama ise bir web sitesi oluşturmak için gerekli kaynak kodu yazmak demektir. Bir web sitesinin tasarlanması ve kullanıcıların hizmetine sunulması da web programcılığının alanına girmektedir. Yapı itibariyle web ve bilgisayar programı birbirine benzese de amacı kullanımı itibariyle tamamen birbirinden farklı yapıya sahiptir.

Bilgisayar yazılımı faaliyetinden elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi, 193 sayılı G.V.K.’nın 18.maddesindeki hükümler doğrultusunda yapılmaktadır. Söz konusu madde hükmünde;

“Müellif, mütercim, heykeltıraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.

Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan bedel ve ücretler istisnaya dahildir.

Yukarıda yazılı kazançların arızi olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına engel teşkil etmez.

Serbest meslek kazançları istisnasının bu Kanunun 94. maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur.”

şeklinde ifade edilmektedir.

Diğer yandan, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda “Eser” ile ilgili olarak “Sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri olarak sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulleri.” ; “Eser Sahibi” ile ilgili olarak “Eseri meydana getiren gerçek kişi.” ve “Bilgisayar Programı” ile ilgili olarak da  “Bir bilgisayar sisteminin özel bir işlem veya görev yapmasını sağlayacak bir şekilde düzene konulmuş bilgisayar emir dizgesi ve bu emir dizgesinin oluşum ve gelişimini sağlayacak hazırlık çalışmaları.” şeklinde ifade edilmiştir.

GVK 18. madde hükmünde bilgisayar programları eser kapsamında değerlendirilmiştir. Dolayısıyla ilgili madde de bilgisayar programlarının 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında değerlendirilerek, bilgisayar programı nedeniyle elde edilen gelire istisna getirilmiştir. Yani söz konusu gelir nedeniyle, bilgisayar programcısı defter tutmayacak, beyanname vermeyecek, fatura düzenlemeyecek ve tüm bunlar için Gelir ve KDV açısından vergi mükellefiyeti olmayacaktır. Ancak,  elde edilen gelir açısından aynı kanunun 94.madde hükmüne göre % 17 oranında vergilendirileceği hüküm altına alınmıştır.

Son zamanlarda, internet ortamında oynanan oyun ve bahislerle ilgili web siteleri yoğun bir ilgi görmekte ve yine bu sitelere belirli aidatlar karşılığında üyelikler yapılmaktadır.  Genelde belirli meblağlar üzerinden aylık ve yıllık site üyelikleri verilmektedir. Söz konusu sitelerin vergilendirilmesi noktasında ise, ilgili site sahiplerinin yapmış olduğu oyun ve bahis programlarının 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında “eser” olduğu ve web sitelerine yapılan üyelikler dolayısıyla elde edilen gelirlerin serbest meslek kazanç istisnasına tabi olduğu ileri sürülmektedir. Bu amaçla Kültür Bakanlığından ilgili web siteleri için hazırlanan oyun ve bahis programlarının “eser” olduğuna dair belgeler alınmakta ve böylece  web sitesi üyeliklerinden elde edilen gelir vergi istisnası kapsamına dahil edilmektedir.

Hernekadar web siteleri için yapılan oyun ve bahis programları “eser” niteliğinde bilgisayar yazılımları olsalarda, söz konusu programların telif kazancı olarak değerlendirmek mümkün değildir. Çünkü söz konusu yazılımlar telif karşılığında vergiye tabi herhangi bir şahsa veya işletmeye münhasır hazırlanmış bir programlar değildirler. Dikkat edilirse söz konusu programlar, hazırlanan internet sitelerinin içine yerleştirilmekte ve üyelere belirli ücretler karşılığında kullanım izni verilmektedir.

Üyelik süresi dolanlar oyun ve bahis programını kullanmak için aylık veya yıllık  aidatı vererek tekrar web sitesine üye olmaktadır. Diğer bir deyişle söz konusu programları belir bir telif ödeyerek elde etmemektedirler. Programların mülkiyeti yine web sitesinin sahiplerinde kalmaktadır. Diğer yandan, site üyeliklerinde elde edilen gelir sürekli bir mahiyette bir hizmettir.Yani web sitelerinin esasında yaptıkları şey üyelerine bir eğlence hizmeti sunmaktır. Bu nedenle, aylık ve yıllık aidat karşılığında oyun ve bahis sitelerinde oyun ve bahis oynamak G.V.K.’nın 37. maddesine göre bir ticari kazançtır ve 18. maddeye göre istisnaya tabi değildir.  Diğer yandan KDVK ‘nun 1/1.  ve 4. madde hükmü gereği de KDV ye tabi olacaktır.  

Sonuç olarak, Gelir Vergisi Kanunu`nun 18. maddesinde zikredilen `bilgisayar programcısı` ve `bilgisayar yazılımı` ibareleri, eser niteliğinde bir yazılım üretimi ile ilgili olup, bilgisayar kullanılarak yapılan her iş bu kapsama girmemektedir. Bir başka ifadeyle yasa maddesinin konu edindiği husus; işletim veya uygulama programları üretilmesi/yaratılması gibi, lisanslama/telif hakları ile de ulusal veya uluslararası düzeyde korunan, özgün özellikleri olan ve bunları yaratıcısının/üreticisinin belirlediği program üretimi olup, üretilmiş programları kullanarak işlem yapmak değildir. (1)

(1) İstanbul Defterdarlığı Vasıtasız Vergiler Gelir Müdürlüğünün Kasım 2002 tarih ve B.07.4.DEF.0.34.11.GVK-18 Sayılı müktezası

Ramazan Aktaş
Vergi Analisti